Dwa z pozoru różne wirusy – dengi i czikungunii – są jak bracia bliźniacy. Początkowo czikungunia była rozpoznawana błędnie jako denga. Dopiero po wybuchu gorączki czikungunii w Tanzanii w latach 50. XX w. stwierdzono, że jest to osobna choroba. Wirus ten został po raz pierwszy wyizolowany przez R.W. Rossa w 1953 r.
Oba wirusy są przenoszone przez komary z rodzaju Aedes aegypti i wywołują choroby o bardzo podobnym przebiegu. Najczęstsze objawy to: osłabienie, wysoka gorączka, ból głowy, ból mięśni i stawów, wysypka oraz świąd skóry. Jednakże rozróżnienie tych chorób jest niezwykle istotne, ponieważ denga jest znacznie bardziej niebezpieczna i w nagłych wypadkach może wymagać interwencji medycznej. Najgroźniejsze powikłania to krwotoki (głównie z przewodu pokarmowego) oraz dysfunkcja narządów. Ryzyko ciężkiego przebiegu dotyczy przede wszystkim ozdrowieńców, którzy zostali zainfekowani innym serotypem dengi (infekcja wtórna). Możliwe jest również, że pacjent ma jednocześnie dengę
i czikungunię (koinfekcja).
Diagnostyka
W pierwszej kolejności wykonuje się testy przesiewowe w kierunku chorób tropikalnych, ale ze względu na reaktywność krzyżową wirusów wyniki pozytywne należy potwierdzić. Diagnostykę różnicową umożliwiają jedynie testy laboratoryjne oparte na wysoko oczyszczonych białkach specyficznych dla wirusów, np. test Anti-CHIKV ELISA oraz Dengue Virus NS1 ELISA.
Leczenie
Obecnie nie ma lekarstwa ani na dengę, ani na czikungunię, a leczenie nieskomplikowanych przypadków infekcji wirusem czikungunii jest objawowe, ze szczególnym uwzględnieniem nawadniania i łagodzenia bólu pacjenta. Utrzymywanie prawidłowego poziomu płynów jest ważne we wszystkich przypadkach gorączki, szczególnie w gorącym klimacie, gdzie chorzy powinni być leczeni doustną terapią nawadniającą (stosownie do potrzeb). Pacjentów z ciężką dengą należy leczyć za pomocą nawadniania pozajelitowego (podawanie kroplówek z elektrolitami)
i transfuzji płytek krwi, by zahamować krwotoki.
Najważniejsze różnice pomiędzy czikungunią i dengą
| Czikungunia | Denga | |
| Czas trwania infekcji | okres inkubacji wirusa to od 1 do 12 dni, a czas trwania choroby – od 1 do 2 tygodni, jednak objawy, takie jak ból stawów, mogą utrzymywać się przez długi czas | okres inkubacji wirusa to od 3 do 7 dni, a czas trwania choroby – od 4 do 7 tygodni |
| Pierwsze objawy | gorączka, bóle stawów, bóle mięśni, bóle głowy, infekcja oczu, wysypka | gorączka, bóle stawów, bóle głowy, wysypka |
| Bóle mięśni i stawów | bolesne stawy dłoni i stóp (szczególnie w godzinach porannych) | bóle mięśni pleców, rąk i nóg, ból stawów kolanowych i barkowych |
| Wysypka | na tułowiu, kończynach, twarzy, dłoniach i stopach | zwykle ograniczona do twarzy i kończyn |
| Powikłania | u 10% chorych przewlekły ból stawów, bardzo rzadko zaburzenia neurologiczne | zagrażające życiu komplikacje: ostry krwotok, zaburzenia oddychania |