Jesienią rozpoczyna się sezon na egzotyczne wycieczki. Kiedy w Polsce robi się zimno i szaro, biura podróży kuszą zdjęciami słonecznych plaż i ofertami wycieczek w przystępnych cenach. Dla fanów planowania i organizacji wyjazdów na własną rękę linie lotnicze przygotowują promocje z tanimi biletami. Niezależnie od sposobu podróżowania, decydując się na urlop w odległym zakątku świata, należy pamiętać o niezbędnych szczepieniach i innych zasadach bezpieczeństwa.
Groźne komary
Gorący i wilgotny klimat panujący w krajach, które cieszą się dużą popularnością wśród Polaków, sprzyja komarom, a te są wektorem wielu patogenów (m.in. wirusa dengi). Do infekcji dochodzi na skutek ukąszenia przez zakażonego owada. Pierwsze objawy mogą pojawić się jeszcze w trakcie wakacji lub już po powrocie do kraju.
Denga w Polsce
Co roku w Polsce odnotowuje się kilkadziesiąt przypadków chorób tropikalnych u osób powracających z wakacji. Z aktualnych meldunków epidemiologicznych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH) wynika, że w Polsce od 1 stycznia do 15 października 2019 r. wykryto już 33 przypadki gorączki denga, a w tym samym okresie 2018 r. tylko 23 przypadki. Biorąc pod uwagę, że sezon na egzotyczne wyjazdy dopiero się rozpoczyna, dane te są niepokojące.
Diagnostyka gorączki denga
W przypadku chorych, którzy powrócili z egzotycznych wakacji, stosuje się testy serologiczne (z krwi). W odpowiedzi na zakażenie organizm w pierwszej kolejności produkuje przeciwciała w klasie IgM. Powstają one już w ciągu 3–5 dni po wystąpieniu objawów i są wykrywalne przez kilka tygodni. Zazwyczaj obecność przeciwciał w klasie IgM stwierdza się w trakcie diagnozowania ostrej infekcji. W drugiej kolejności wytwarzane są przeciwciała w klasie IgG, a ich stężenie szybko rośnie. Zwykle utrzymują się we krwi przez długie lata i w związku z tym mogą być wykrywane również u osób, które miały infekcję w przeszłości. Dlatego też pojedynczy wynik w kierunku specyficznych przeciwciał w klasie IgG nie pozwala na rozróżnienie infekcji ostrej i przebytej. Badanie takie należy wykonać dwukrotnie (druga próbka krwi do badania powinna być pobrana po 2–4 tygodniach). Znaczny wzrost stężenia przeciwciał klasy IgG wskazuje na ostrą fazę zakażenia!
Jak zapobiec chorobie podczas egzotycznej wycieczki
Turyści planujący egzotyczne wycieczki powinni zawsze pamiętać o swoim bezpieczeństwie i stosować odpowiednią profilaktykę przeciwko ukąszeniom komarów. Do prostych sposobów zapobiegania chorobom tropikalnym przenoszonym przez te insekty należy m.in. noszenie ubrań z długimi rękawami i nogawkami, stosowanie repelentów, czyli preparatów odstraszających owady, oraz spanie pod moskitierą. Na wiele chorób tropikalnych nie ma szczepionki i dlatego tak ważne jest świadome zapobieganie infekcjom podczas wymarzonych wakacji.
Opracowano na podstawie: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2019/INF_19_10A.pdf.